Πως θα είναι το σώμα που θα αναστηθεί;
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΨΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Ο ιερομάρτυρας Μεθόδιος, λέει ότι μετά θάνατον ο άνθρωπος δεν πρόκειται να πάψει από του να είναι άνθρωπος, ούτε να λάβει αγγελική ή άλλη μορφή. Γιατί ο Χριστός ήρθε και κήρυξε, ότι η ανθρώπινη φύση δεν πρόκειται να μεταπλαστεί σε νέα μορφή, αλλά να ξαναπάρει την μορφή που είχε εξ αρχής, προτού αμαρτήσει και εκπέσει από τη χάρη του Θεού. Μεθόδιος Ολύμπου. Περί Αναστάσεως IL. ΒΕΠΕΣ 18, 137.
ΤΟ ΣΩΜΑ ΘΑ ΕΝΔΥΘΕΙ ΤΗΝ ΑΦΘΑΡΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑ
Το σώμα το οποίο πρόκειται να αναστηθεί εκ νεκρών, πως θα είναι; Το σώμα εκείνο θα είναι το ίδιο, αλλά και όχι το ίδιο »αυτό και ουκ αυτό» (Ιωάννης ο Χρυσόστομος). Δηλαδή θα είναι αυτό το σώμα, που υπήρξε πάνω στη γη, αλλά με διαφορετικές ιδιότητες.
[Πρέπει το φθαρτό σώμα να ενδυθεί την αφθαρσία και το θνητό αυτό σώμα να ενδυθεί την αθανασία]. δεῖ γὰρ τὸ φθαρτὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν καὶ τὸ θνητὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀθανασίαν. (Α΄ Κορ. ιε΄, 53). »Φθαρτό το σώμα, και θνητό το σώμα. Όμως το μεν σώμα παραμένει, αυτό είναι που ενδύεται, η δε θνητότητα και η φθορά εξαφανίζεται, γιατί έρχονται σ’ αυτό αθανασία και αφθαρσία». Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Εις την Α΄προς Κορινθίους Ομιλία 42, 2. PG 61, 364. ΕΠΕ 18Α, 706.
ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ Η ΦΥΣΗ ΚΑΙ Η ΥΠΟΣΤΑΣΗ, ΑΛΛΑ ΟΛΑ ΘΑ ΛΑΜΠΡΥΝΘΟΥΝ, ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΦΩΤΟΕΙΔΗ
Ο όσιος Μακάριος ο Αιγύπτιος, στο έργο του Πνευματικές ομιλίες, μας διδάσκει ότι το σώμα που θα αναστηθεί θα διατηρεί τη φύση του. Φέρνει και το ακόλουθο παράδειγμα: »Με τον ίδιο τρόπο που μια βελόνα, όταν τη βάζουμε στη φωτιά, αλλάζει χρώμα [γίνεται ολοκόκκινη] και μεταβάλλεται και αυτή σε φωτιά, (η φύση βέβαια του σιδήρου δεν χάθηκε, αλλά ενώθηκε με τη φωτιά), έτσι και κατά την ανάσταση όλα τα μέλη ανασταίνονται, και ούτε μια τρίχα δεν χάνεται, όπως έχει γραφτεί (Λουκ. κα΄18), και όλα γίνονται φωτοειδή, όλα στο φως και τη φωτιά βυθίζονται και μεταβάλλονται, και όχι όπως λένε μερικοί, ότι διαλύεται και γίνεται φωτιά και δεν υπάρχει η φύση τους. Γιατί ο Πέτρος είναι ο Πέτρος, ο Παύλος ο Παύλος και ο Φίλιππος ο Φίλιππος. Καθένας παραμένει στη δική του φύση και υπόσταση, γεμάτος από το άγιο Πνεύμα». Μακάριος ο Αιγύπτιος. Ομιλίαι Πνευματικαί 50. Ι, ΒΕΠΕΣ, 41, 220. ΕΠΕ Φιλοκαλία των νηπτικών και ασκητικών 7. 15, 242.
ΤΟ ΙΔΙΟ ΤΟ ΣΩΜΑ ΘΑ ΑΝΤΑΜΕΙΦΘΕΙ ΓΙΑ ΟΣΑ ΑΓΑΘΑ Ή ΚΑΚΑ ΕΠΡΑΞΕ
Ερμηνεύοντας ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος τον λόγο του Ιωβ, »ἀναστήσει δὲ τὸ δέρμα μου τὸ ἀναντλοῦν ταῦτα· παρὰ γὰρ Κυρίου ταῦτά μοι συνετελέσθη» (Ιωβ ιθ΄, 26), παρατηρεί: »εδώ διδασκόμαστε δόγμα εκκλησιαστικό, ότι το σώμα που υπομένει τους πειρασμούς και τα βάσανα, αυτό και θα αναστηθεί μαζί με την ψυχή, για να συναπολαύσει μαζί της. Γι’ αυτό είπε: το αναντλούν ταύτα. Διότι, δεν είναι δίκαιο, άλλον μεν σώμα να πάσχει και άλλο να ανασταίνεται‘‘. Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Αποσπάσματα. Εις τον Μακάριον Ιωβ. PG 64, 620.
»ἵνα κομίσηται ἕκαστος τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν» (Β΄ Κορ. ε’ 10). Για να λάβει ο καθένας, ανάλογα με εκείνα που έπραξε με το σώμα του, είτε αγαθό είτε κακό… Γιατί λέει, δεν θα βρεθεί έξω από τις αμοιβές εκείνο [το σώμα] που υπηρέτησε [την ψυχή] σ’ αυτό ή σε κείνο, αλλά μαζί με την ψυχή, για τα μεν [κακά] τιμωρείται, για τα δε [καλά] στεφανώνεται. Αλλά μερικοί από τους αιρετικούς λένε ότι άλλο σώμα ανασταίνεται. Πως; πες μου. Άλλο αμάρτησε και άλλο τιμωρείται; άλλο προσπάθησε και άλλο στεφανώνεται;’‘ Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Εις την Β΄προς Κορινθίους Ομιλία 10, 3. PG 61, 470. ΕΠΕ 19, 288.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έχει ακριβώς την ίδια γνώμη, ότι η ψυχή μεταδίδει από την δόξα της και στο σώμα, επειδή μαζί εκοπίασαν στον κόσμο αυτό για την απόκτηση της αρετής. » Λίγο αργότερα και αφού (η ψυχή) λάβει το συγγενικό σώμα, που μαζί του μελέτησε τα πράγματα στη γη, από την οποία το έδωσε και στην οποία το εμπιστεύθηκε, με τρόπο που γνωρίζει ο Θεός που τα συνέδεσε και τα χώρισε, συγκληρονομεί μαζί μ’ αυτό την εκεί δόξα. Όπως η ψυχή μαζί με αυτό (το σώμα) μοιράστηκε τα δυσάρεστα, επειδή ήταν τα δυο σύμφυτα, έτσι μεταδίδει σ’ αυτό το σώμα, και όσα την ευχαριστούν». Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Επιτάφιος Λόγος Ζ΄. Εις Καισάριον τον εαυτού αδελφόν. ΕΠΕ 6, 418.
ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ
»Επειδή οι αμαρτωλοί με την προαίρεση τους δεν θέλησαν να πιστέψουν στον νέο Αδάμ, (τον Κύριο μας), γι’ αυτό τα σώματα τους που πρόκειται να αναστηθουν, θα έχουν μεγάλη και ασύγκριτη διαφορά από τα σώματα των πιστών και ενάρετων. Καθ’ ότι εκείνα (τα σώματα των αμαρτωλών) θα είναι σκληρά, βαριά, άσχημα, άτιμα, μαύρα, σκοτεινά, ψυχρά και χοντρά. Και όλα αυτά τα άθλια ιδιώματα, θα αυξάνουν η θα λιγοστεύουν σε αυτά, κατά την αναλογία της απιστίας και της κακίας αυτών (των αμαρτωλών)». Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Πνευματικά Γυμνάσματα. Μελέτη ΛΒ’. Εις την Ανάστασιν του Κυρίου, εις την οποίαν χρεωστούμεν να συγχαρώμεν.
ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ, ΩΡΑΙΟΤΕΡΑ ΚΑΙ ΛΑΜΠΡΟΤΕΡΑ
»Όμως, τα σώματα των πιστών και Ορθοδόξων (Χριστιανών) αντίθετα με τα προηγούμενα, θα είναι μαλακά, ελαφριά, ωραία, ένδοξα, διαφανή, φωτεινά, θερμά και πνευματικά. Και όλες αυτές οι μακαριστές ιδιότητες θα αυξάνουν ή θα λιγοστεύουν σ’ αυτά, κατά αναλογία της πίστεως και της αρετής αυτών (των πιστών). Γενικά για όλα αυτά τα ιδιώματα αναφέρει ο απόστολος Παύλος, οὕτω καὶ ἡ ἀνάστασις τῶν νεκρῶν. σπείρεται ἐν φθορᾷ, ἐγείρεται ἐν ἀφθαρσίᾳ·σπείρεται ἐν ἀτιμίᾳ, ἐγείρεται ἐν δόξῃ· σπείρεται ἐν ἀσθενείᾳ, ἐγείρεται ἐν δυνάμει· σπείρεται σῶμα ψυχικόν, ἐγείρεται σῶμα πνευματικόν». (Α΄Κορ. ιε’, 42-44). Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Πνευματικά Γυμνάσματα. Μελέτη ΛΒ’. Εις την Ανάστασιν του Κυρίου, εις την οποίαν χρεωστούμεν να συγχαρώμεν.
Το νέο σώμα, που θα προέλθει από την ανάσταση, δεν είναι νέα δημιουργία, και άσχετο με αυτό που έζησε στη γη μαζί με την ψυχή και μετά πέθανε και διαλύθηκε. Μεταξύ του σώματος εκείνου που πέθανε και εκείνου που θα αναστηθεί υπάρχει ταυτότητα. Υπάρχει βέβαια και διαφορά. Κατά την σπορά δεν σπείρουμε όλο το στάχυ, αλλά ένα κόκκο. Ο κόκκος που σιταριού, που φυτεύεται στο χώμα, πεθαίνει, και φυτρώνει ολόκληρο στάχυ. Και τα δύο μοιράζονται όμως την ίδια ουσία.
Ερμηνεύοντας δε τον λόγο του αποστόλου Παύλου: »καὶ ὃ σπείρεις, οὐ τὸ σῶμα τὸ γενησόμενον σπείρεις, ἀλλὰ γυμνὸν κόκκον, εἰ τύχοι σίτου ἤ τινος τῶν λοιπῶν· ὁ δὲ Θεὸς αὐτῷ δίδωσι σῶμα καθὼς ἠθέλησε, καὶ ἑκάστῳ τῶν σπερμάτων τὸ ἴδιον σῶμα’‘. (Α΄Κορ. ιε΄. 35-38), εξηγεί: ‘‘Αυτό λέχθηκε σε απάντηση στην απορία, με ποιο σώμα επανέρχονται στη ζωή. Τι σημαίνει λοιπόν το, »εκείνο που σπείρεις, δεν είναι αυτό που θα φυτρώσει». Δεν σπείρεις όλόκληρο στάχυ, ούτε νέο σιτάρι. Γιατί εδώ, δεν γίνεται λόγος για την Ανάσταση, αλλά για τον τρόπο της Ανάστασης, ποιο είναι το σώμα που πρόκειται να αναστηθεί. Εάν δηλαδή θα είναι το ίδιο ή καλύτερο ή λαμπρότερο. Και λαμβάνει και τις δύο απαντήσεις από το ίδιο παράδειγμα, ότι θα είναι πολύ καλύτερο. Οι αιρετικοί όμως, επειδή δεν καταλαβαίνουν τίποτε από αυτά, επιτίθενται και λένε, ότι άλλο σώμα πεθαίνει και άλλο σώμα ανασταίνεται... Δηλαδή όχι το στάχυ, γιατί αυτό και είναι το ίδιο και δεν είναι. Είναι μεν το ίδιο γιατί είναι ίδια η ουσία, αλλά και δεν είναι το ίδιο γιατί είναι καλύτερο αυτό, η μεν ουσία μένει ίδια, η ωραιότητα όμως γίνεται μεγαλύτερη… Ώστε όταν λέει, »εκείνο που σπείρεις, δεν είναι αυτό που θα φυτρώσει», δεν εννοεί ότι ανίσταται άλλη ουσία αντί άλλης, αλλά ότι είναι καλύτερη αυτή, λαμπρότερη». Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Εις την Α΄προς Κορινθίους Ομιλία 41, 2. PG 61, 356. ΕΠΕ 18Α, 674.
ΤΑ ΣΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΣΥΜΜΟΡΦΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΟΞΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Δεν μπορούμε να διανοηθούμε, ούτε να φαντασθούμε την δόξα και την τιμή των αφθαρτοποιημένων σωμάτων των δικαίων. Ο Απόστολος Παύλος μας δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε αυτά τα βαθιά νοήματα, λέγοντας ότι ‘‘όταν το σώμα μας αναστηθεί, θα έχει μεγάλη ομοιότητα και αναλογία, προς το δεδοξασμένο σώμα του (Αναστάντος Χριστού). »ὃς μετασχηματίσει τὸ σῶμα τῆς ταπεινώσεως ἡμῶν εἰς τὸ γενέσθαι αὐτὸ σύμμορφον τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ». (Φιλιπ. γ’ , 21). Και καθώς όταν ο αισθητός ήλιος χτυπήσει τις ακτίνες του σε ένα καθαρό καθρέφτη, ο καθρέφτης εκείνος γίνεται άλλος ήλιος, έτσι και ο νοητός ήλιος ο Χριστός κατά την μέλλουσα Ανάσταση, χτυπώντας τις ακτίνες του στα αναστηθέντα σώματα μας, θα τα κάνει να λάμπουν σαν να είναι άλλοι ήλιοι, όμοιοι με αυτόν, καθώς είναι γραμμένο, »τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν» (Ματθ. ιγ’. 43). Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Πνευματικά Γυμνάσματα. Μελέτη ΛΒ’. Εις την Ανάστασιν του Κυρίου, εις την οποίαν χρεωστούμεν να συγχαρώμεν.